In dit artikel uit de serie tuinplanten lees je alles over een bijzondere tuinplant, de Kaardebol of Weverskaarde, Dipsacus sativus een grote, tweejarige distel met opvallende bloemen. Wat is de beste standplaats, welke verzorging is nodig, hoe zaai je Kaardebol en wat is de beste Kaardebol om te kopen.

Tags/labels: RobsTuinplanten, Dipsacus, Borderplant, SierDistel, Droogbloem

Kaardebol of Weverskaarde

Het geslacht Dipsacus is een geslacht van 25 tot 25 soorten kruidachtige planten en bomen, behorende tot de Kaardebolfamilie of Dipsacusceae. Kaardebol, Dipsacus sativus, is een plant die in Nederland in het wild voorkomt, maar ook in tuinen wordt aangeplant. Van zowel de wortel als de bloem wordt in de alternatieve geneeskunde gebruikt gemaakt bij aandoening van lever, maag en darmen. Zij zouden onder meer een bloedzuiverende en eetlustopwekkende werking hebben.  

Etymologie Dipsacus sativus

De botanische naam van de Kaardebol is Dipsacus sativus. De geslachtsnaam ‘Dipsacus’ is afgeleid van het Griekse ‘dipsan akeomaï’ ofwel ‘ik les dorst’. De aan de voet vergroeide bladeren vormen als het ware een kommetje waarin water blijft staan. Waarschijnlijk is dit ene adaptatie die insecten verhindert langs de plant omhoog te klimmen. Dioscorides noemde Dipsacus ook wel ‘labrum veneris’ of ‘venusbad’ omdat het geloof de rondte deed dat jonge meisjes die zich met dat water wasten, heel knap werden. De soortnaam ‘sativus’ is Latijns en betekent ‘gezaaid’ of ‘gecultiveerd’. Weverskaarde is de gecultiveerde vorm van Dipsacus fullonum, de Grote Kaardebol of Wilde Kaardebol.

In het Engels wordt Kaardebol aangeduid met de naam ‘Card's thistle '. In Frankrijk noemen ze haar ‘Chardon des foulons’. In Duitsland wordt de naam ‘Karde’ gebruikt. De Nederlandse naam ‘Kaardebol’ verwijst naar het feit dat wol vroeger werd gekaard (gekamd) met de bloemen van deze plant, als voorbereiding op het spinnen. Door de wol te kaarden komen de vezels in dezelfde richting te liggen

Is Kaardebol giftig?

Kaardebol staat niet bekend als giftig maar heeft verder geen eetbare onderdelen.

Overwinteren Kaardebol

Kaardebol is winterhard. Het is een tweejarige plant die in het eerste jaar bij vorst bovengronds afsterft af om in het voorjaar weer uit te lopen. Na de bloei maakt deze distel zaad aan en daarna sterft de plant.

Beschrijving Kaardebol

De Kaardebol is een tweejarige distel van anderhalf tot twee meter hoog. Het eerste jaar ontstaat er uitsluitend een rozet van met stekels bezette, lancetvormige bladeren. De bloem groeit vanuit lange, dikke, witte wortels. In het twee jaar ontstaan de rechtopstaande, naar boven toe sterk vertakkende, vierkante stengels die zijn voorzien van naar beneden gebogen stekels.  De paarsgewijs, tegenoverstaande bladeren zijn stengelomvattend en kunnen gekarteld zijn maar soms hebben ze een gave rand. De bladvoet werkt als opvangbakje voor regenwater. De bloeitijd van Kaardebol is juni, juli en augustus. De tweeslachtige bloemen hebben grote, stekelige, aarvormige bloemhoofden met wit tot roze bloempjes in een ring om de aar. De bloemhoofden hebben opvallende, gebogen, stekelige schutbladen die langer zijn dan de bloem. Na de bloei verschijnt het zaad.

Toepassing Kaardebol in de tuin

Kaardebol is een plant die vaak als solitair, achter in de border, wordt aangeplant vanwege het ‘dramatisch effect’. Kaardebol produceert veel nectar en trekt daarom veel insecten aan, zoals bijen, hommels en vlinders. Goudvinken en andere zaadeters komen de gehele winter op het zaad in de bloemen af. Ideaal voor de wilde tuin dus met natuurlijke beplanting. Combineer Kaardebol met IJzerhard en Gele reuzenscabiosa.

Standplaats, verzorging en planten Kaardebol

Kaardebol heeft behoefte aan een zonnige standplaats maar doet niet moeilijk over de grondsoort, mits deze goed afwatert.  Deze plant hoeft niet bemest te worden. Houd een plantafstand van ongeveer veertig centimeter aan.

Wanneer en hoe snoeien van Kaardebol

De Kaardebol moet niet gesnoeid worden, behalve nadat deze is uitgebloeid en gaat afsterven. Als de bloemen net zijn uitgebloeid kun je de stengels afknippen en ondersteboven ophangen op een droge plek. Ze zijn zeer decoratief in een droogbloemen boeket. Pas wel op voor de stekels en gebruik handschoenen!

Zaaien Kaardebol

Het is vrij eenvoudig om Kaardebol te zaaien. Zaai Kaardebol in maart bij kamertemperatuur in gewone stek- en zaaigrond. Zorg dat deze licht vochtig is.  De zaadjes hebben licht nodig om te ontkiemen en mogen maar heel lichtjes bedekt zijn. Het zaad ontkiemt al na 7 tot 14 dagen. Na een maand (zie onderstaande foto) kun je ze overplanten in potjes. Breng ze na de IJsheiligen naar buiten en plant ze in de volle grond. Je kunt ze ook eind juni in de volle grond zaaien.

Kaardebol kopen

Kaardebol is vrij algemeen verkrijgbaar in tuincentra en webshops als zaad. Aan te raden voor onze tuinen:

• Dipsacus fullonum, Grote Kaardebol, de wilde vorm van Dipsacus sativus
• Dipsacus sativus , Kaardebol, de gecultiveerde vorm van de Grote Kaardebol

Kaardebol

Deze imposante plant is in het tweede jaar maandenlang heel mooi!

Klik hier voor Rob's tuinplanten of klik hier specifiek voor Rob's vijverplanten. Méér lezen? Via deze link vind je alle artikelen over Rob’s kamerplanten.