In dit artikel lees je de beste tips voor het telen van kruisbessen, het planten, het verzorgen, het oogsten en bewaren. Niet alleen gezond maar ook stekelig lekker.

Tags/labels: RobsMoestuin, RobsFruitteelt, Kruisbessen, KruisbesRecepten

De Kruisbes

De Kruisbes is een vruchtdragende heester uit de Ribes familie. Het is een kleine struik met een gedrongen groeiwijze.

De plant heeft stekels op de takken. De vruchten worden groen, geel, rood of scharlaken.

In Nederland worden voor kruisbessen ook de namen stekelbes, stekebees, klapbes, kroezel, knoezel, kroasjel, knonsjel of knoeper gebruikt.

De wetenschappelijke benaming is Ribes uva-crispa. Kruisbessen zijn heel gezond. Het zijn vitamine C bommen, zijn caloriearm, bevatten veel voedingsvezels en zijn een goede bron van kalium, ijzer en magnesium. Kruisbessen zijn heerlijk om bijvoorbeeld kruisbessenvlaai mee te maken.

Kruisbessen kopen

Er zijn heel wat variëteiten te koop. Ze zijn te koop in struikvorm en op een stammetje. De volgende soorten beveel ik sterk aan:

• Ribes uva-crispa ‘Brittannia’, heerlijke gele vrucht
• Ribes uva-crispa ´Greenfinch´, groene vrucht, meeldauw resistent
• Ribes uva-crispa  ‘Invicta’, groene vrucht, grote oogst
• Ribes uva-crispa  ‘Hinnonmaki röd’, rode vrucht, erg lekker
• Ribes uva crispa 'Achilles’, rode vruchten

De Kruisbes telen

De kruisbes is een gemakkelijke plant. Plant de kruisbes in een humusrijke, vochtvasthoudende grond en gebruik jaarlijks een kalium houdende mest. Zorg voor een zonrijke plek. De kruisbes wordt bestoven door bijen hommels. Er is geen kruisbestuiving noodzakelijk.  In juni of in koudere maanden in juli eet je heerlijke verse kruisbessen uit eigen tuin.

Kruisbessen snoeien

Kruisbessen worden op dezelfde manier gesnoeid als de andere ribes soorten zoals de rode bes. De eerste twee jaar snoei je niet. Hoogstens verwijder je dood hout. Daarna snoei je jaarlijks in maart. Snij alle zijtakken weg die dicht bij de grond groeien. In elk geval alles onder de dertig centimeter. Verwijder de grondscheuten. Knip vervolgens de takken weg die te dicht op elkaar groeien  zodat de plant licht krijgt.

Kruisbessen oogsten

Kruisbessen zijn niet alleen heerlijk voor mensen: vogels zijn er ook dol op. Het beste kun je netten gebruiken om de planten te beschermen. Voor het oogsten dien je te testen of ze rijp zijn. Knijp er zacht in en kijk of de vrucht meegeeft. Als dat het geval is dan zijn de kruisbessen rijp en kun je ze plukken. Pluk of knip ze altijd met het steeltje. Je kunt de kruisbessen dan een aantal dagen bewaren. Pas op voor de stekels: gebruik desnoods een tuinhandschoen. Van een struik die vijf jaar oud is pluk je jaarlijks ongeveer vijf kilogram bessen.

Kruisbessen vermeerderen

Kruisbessen kunnen gezaaid worden maar de planten hebben nooit de smaak of kleur die je verwacht.

Stekken in het najaar is daarom de beste optie. Gebruik lange stekken, zo’n veertig tot vijftig centimeter lang, en steek ze voor de helft in de grond. Het volgende jaar zullen ze wortels hebben en kun je ze uitplanten.

De kruisbes

Een vergeten fruit met een bijzondere smaak die veel meer geteeld moet worden.

Uit de gemakkelijke moestuin reeks:

Kweken en telen van aalbes en zwarte bes, aardappelen, aardbeien, abrikozen, andijvie, Blauwe Honingbes, Blauwe bes,  druiven, kiwi’s, kaki, kruisbessen, prei, pruimen, rabarber, rode pepers, sugar snaps, tomaten, uien, vijgen, walnoten.

Kweken en telen van basilicum, citroenmelisse, hysop, laurier, munt, komkommerkruid, rozemarijn, salie en tijm.

Tevens algemene artikelen over kweken en telen van groenten, tuinkruiden, kleinfruit en over groenbemesting, daktuin, vierkante meter tuin, zaaien, verticaal tuinieren, window farming, mulchen en compost maken. Artikelen over het houden en verzorgen van honingbijen, ganzen, kippen, konijnen en pauwen.

Artikelen over het bestrijden van bladluis, slakken, wolluis en schildluis.